Από την ιδρυτική εμπειρία του 1848 μέχρι την εμπειρία της Κομμούνας, η πραγματική κίνηση που τείνει στην κατάργηση της κατεστημένης τάξης πραγμάτων απέκτησε μορφή και δύναμη, διαλύοντας τις δογματικές εμμονές και περιγελώντας το ύφος χρησμού της επιστημονικής βεβαιότητας.