Το 1922 συνέβη η µεγαλύτερη καταστροφή που υπέστη ο ελληνισµός. Για πρώτη φορά µετά από 3.000 χρόνια έπαυσε να αναπτύσσεται ο ελληνικός πολιτισµός στη µία από τις δύο ακτές που τον γέννησαν.
Η καταστροφή υπήρξεν αφάνταστος και απερίγραπτος. θα παραμείνη δε, νοερώς ασύλληπτον, το γεγονός, πώς εξερριζώθη ο μικρασιατικός ελληνισμός από τον Πόντον -την ακροτάτην έπαλξιν των Ακριτών